Nhân dịp này, Bộ Ngoại giao đã phối hợp tổ chức tọa đàm “50 năm ASEAN: Cộng đồng Kinh tế ASEAN và cơ hội cho cộng đồng DN Việt Nam” vào ngày 19/7 tại Hà Nội.
Thống kê tại tọa đàm cho thấy, ASEAN hiện đã trở thành đối tác thương mại thứ hai của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng bình quân 14,5% trong thập kỷ qua. Kim ngạch thương mại hai chiều của Việt Nam với ASEAN tăng từ khoảng 19 tỷ USD năm 2006 lên 41,36 tỷ USD năm 2016.
Do đó, ASEAN là thị trường lớn thứ 3 và cũng là đối tác thương mại cung cấp nguồn hàng hóa lớn thứ 3 cho các DN Việt Nam với 60% lượng hàng hóa NK là những mặt hàng thiết yếu, nguyên phụ liệu đầu vào phục vụ sản xuất. ASEAN cũng là nguồn cung FDI quan trọng của Việt Nam với tổng vốn đăng ký khoảng 64 tỷ USD, và là cầu nối của nhiều khoản đầu tư của các công ty đa quốc gia có trụ sở tại ASEAN.
Đánh giá về sự phát triển của ASEAN, ông Lê Lương Minh, Tổng Thư ký ASEAN cho biết, trong quá trình hình thành và phát triển, ASEAN đã thực hiện nhiều sáng kiến giúp cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh như: loại bỏ nhiều hàng rào thuế quan, mở cửa thị trường dịch vụ; đơn giản hóa các thủ tục qua biên giới như: thực hiện Cổng thông tin một cửa ASEAN, hải quan, tự chứng nhận xuất xứ…; ký kết, bổ trợ cho nhiều Hiệp định Thương mại tư do (FTA) với các đối tác như RCEP…
“Mục tiêu của Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 được xây dựng dựa trên nền tảng hội nhập kinh tế như phát triển chuỗi giá trị toàn cầu, thương mại đầu tư, hợp tác phát triển bèn vững… Vì thế, nếu duy trì được đà tăng trường, ASEAN sẽ là một trong những nền kinh tế lớn trên toàn cầu vào năm 2030”, ông Lê Lương Minh cho hay.
Tuy nhiên, theo Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh, thách thức đặt ra của ASEAN là khoảng cách giữa các nền kinh tế vẫn còn rất lớn, nước phát triển nhất có GDP gấp 43 lần nước kém phát triển nhất; hệ thống pháp luật giữa các thành viên vẫn khác nhau; nhận thức của người dân và DN tuy được nâng cao nhưng vẫn hạn chế; một số nước phát triển đang chịu tác động của dân số già, nhưng một số nước khác lại chịu tác động của bẫy thu nhập trung bình… bên cạnh đó, ASEAN cũng phải gánh chịu nhiều mối đe dọa phi truyền thống như: di cư, khủng bố, chủ nghĩa bảo hộ…
Nói về ảnh hưởng của AEC tại Việt Nam, đại diện Viện Nghiên cứu Kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA) cho hay, một số khảo sát cho thấy, chỉ có khoảng 16% DN thực sự hiểu về AEC.
“DN chỉ tận dụng được lợi thế của AEC khi thực sự “đặt chân” vào thị trường ASEAN, trở thành “người chơi” trên thị trường đó nhưng phải là người chơi có đủ năng lực. Không những thế, cộng đồng DN không chỉ là người thụ hưởng mà phải trở thành người tham gia đặt ra luật chơi, chủ động quan tâm và đóng vai trò lớn hơn trong định hình ASEAN và AEC vì lợi ích của chính các DN”, đại diện ERIA khuyến nghị.
Trước thực trạng này, ông Vũ Quang Minh, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ Ngoại giao khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục đổi mới và cam kết cải cách nền kinh tế để giúp các DN hoạt động thuận lợi, tận dụng hiệu quả các lợi thế từ ASEAN.
“Việt Nam cũng như các nước thành viên ASEAN đang cùng chia sẻ lợi thế để ASEAN trở thành “trung tâm tăng trưởng” của kinh tế thế giới, là trung tâm trong mạng lới sản xuất của khu vực Đông Nam Á, Châu Á – Thái Bình Dương. Vì thế, Chính phủ sẽ luôn đồng hành để tháo gỡ khó khăn cho DN nhưng thành công chỉ đến với những DN nhận thức được cơ hội và nắm bắt được cơ hội”, ông Vũ Quang Minh nêu rõ.
Cũng tại tọa đàm, các đại biểu và DN đã cùng chia sẻ về những tác động, cơ hội và thách thức của AEC với kinh tế Việt Nam, các DN đều ghi nhận sự nỗ lực của Chính phủ trong việc hỗ trợ DN nhưng vẫn cần nhiều hơn sự cải cách về: thể chế, thủ tục hành chính, cơ sở hạ tầng, đào tạo nâng cao nguồn nhân lực…
Ngoài ra, AEC sẽ mang lại cho DN nhiều cơ hội về sáng tạo, khởi nghiệp và nâng cao năng lực kinh doanh, đặc biệt là khối DN vừa, nhỏ và siêu nhỏ nên các chuyên gia kiến nghị cơ quan chức năng cần có nhiều giải pháp giúp các DN này tại Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị khu vực, toàn cầu.
Nhân dịp này, lãnh đạo Bộ Ngoại giao đã trao Biểu trưng 50 năm ASEAN tặng các chuyên gia, học giả trong nước và quốc tế, các DN xuất sắc của Việt Nam.
Theo baoahaiquan.vn
